Kütahya'da açılmak istenen altın madeni Bursa'yı neden ilgilendiriyor?

Simav ve Tavşanlı'ya bağlı köylerde açılması planlanan altın madeni, çevresel riskleri Kütahya'ya komşu illere de taşıyacak. Bursa'nın tarım toprakları ve akarsuları madenin etki alanında bulunuyor. 2 bin metrede oluşacak kirlilik Marmara Denizi'ne kadar ulaşacak.
 
Kütahya'nın Simav ve Tavşanlı ilçelerine bağlı yaklaşık 10 köyde altın-gümüş madenciliği açılması planlanıyor. Yaklaşık 2 yıldır devam eden süreçte madeni açmak isteyen Zenit Madencilik'e "ÇED olumlu" kararı verilmiş bu da köylülerin itirazına neden olmuştu. Kütahya İdare Mahkemesine açılan dava kapsamında bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verildi. Mahkemenin atadığı bilirkişi heyeti 28 Şubat Pazartesi günü Örencik köyünde inceleme gerçekleştirecek.
 
Bölgede 93 hektar alanda ruhsatı bulunan Zenit Madencilik, proje sahasını yaklaşık 700 hektara çıkarmak istiyor. Örencik köylüleri, Kütahyalılar ve madenin açılmasıyla etki alanında bulunan Bursa akarsuları da olumsuz etkilenme riskiyle karşı karşıya. DOĞADER'den Murat Demir ile Örencik'te açılması planlanan altın-gümüş madenciliğine izin verilmesi durumunda Bursa'yı bekleyen riskleri konuştuk.

Orman, mera ve köyleri maden yok edecek

Örencik köyünde altın-gümüş madeni açmak isteyen Zenit Madencilik, köylülerin itirazları ile karşılaştı. "ÇED olumlu" raporuna itiraz eden Örencikliler, Kütahya Barosu Çevre Komisyonu aracılığıyla Kütahya İdare Mahkemesine başvurdu. Bilirkişi incelemesi öncesinde Kütahya başta olmak üzere Uşak ve Bursa gibi kentlerden de incelemeye çağrı yapıldı.

Öncelikli etki alanı içerisinde bulunan Kütahya'nın Örencik ve çevre köylerinde 668,85 hektar olan maden sahasının 508,70 hektarı orman, 159,67 hektarı tarım arazisi ve 0,385 hektarı ise mera alanı. ÇED raporuna göre 509 hektar alanda sadece 2 bin 143 ağaç olduğu iddia ediliyor. Örencikliler geçimlerini hayvancılık ve ormancılık ile sürdürüyorlar. Hayvanların otlatıldığı meralar da maden sahası içerisinde kalıyor. ÇED raporuna göre maden ocağı köyün 250 metre yakınında kurulacak.  
 

2 bin metreden Marmara Denizi'ne atık taşıma riski bulunan proje

ÇED raporunda pasa alanından yağış ve kar suları ile meydana gelecek asidik maden drenajının oluşmayacağı bu nedenle herhangi bir önleme gerek duyulmadığı bilgisi yer alıyor. Fakat, özellikle pasa sahalarında parçalanan, kırılan ve oksidasyon yüzeyleri artan sülfür içerikli malzemelerde kirli suların oluşması ile yüzey ve yeraltı suyu açısından büyük risk barındırıyor. Ayrıca yine ÇED raporunda, pasa sahasında yağışlar ile oluşacak suların toplanacağı havuzların kapasitesi ve bu suların deşarj edilme halinde yeraltı ve yüzey sularına, göletlere dair etkisine ilişkin bir belirleme bulunmuyor. Maden atıklarının Simav Çayı'na bırakılmasıyla başlayacak etkiler, kümülatif olarak ele alındığında Bursa'yı da doğrudan etkileyecek. Çevre savunucusu Murat Demir, bölgede bulunan çeşitli akarsuların birleşme noktalarında buluşarak Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde bulunan çayına oradan da Marmara Denizi'ne kadar uzanan güzergahın risk altında olduğunu belirtti.

Bursa tarımını niteliksizleştirme riski

Madenin altını siyanürlü ayrıştırma havuzlarına sokacağını ve bu çökertme havuzlarında kazaların yaşandığını hatırlatan Demir, "Daha 3-4 ay önce Şebinkarahisar'da atık havuzu çöktü ve maden atığı etrafa yayıldı. Böylesine bir havzada, ekolojik ve su dengesi açısından madenin açılması uygun değil" diye konuştu. Demir, madenin Bursa'yı da ilgilendirmesi nedeniyle Pazartesi bilirkişi incelemesine gideceklerini sözlerine ekleyerek şöyle devam etti: "Bu havza aynı zamanda Bursa'nın tarım toprakları. Tarımın niteliksizleşmesi de hızlanacak. İnsanlar, hayvanlar, bitkiler yani bütün olarak doğa etkilenecek."
 
Osman Çaklı