Giresun Şebinkarahisar’da 19 Kasım günü Nesko Madencilik’e ait maden işletmesinin atık barajı yıkıldı, biriken kimyasal atık çevreye yayıldı. Yaşanan çevre felaketi akıllara Bursa Kirazlıyayla’da Meyra Madencilik’in heyelan bölgesinde inşaatına devam ettiği tesisin atık barajının yaratabileceği yıkımı getirdi.
Nesko Madencilik’in Şebinkarahisar’daki kurşun, çinko, bakır ocağı ve zenginleştirme tesisinin atık barajı geçtiğimiz günlerde çöktü. Çökmeyle birlikte barajda biriken ağır metalli su, çevredeki dere ve barajlara karıştı. Tesisin bulunduğu Yedikardeş Köyü’nde tarım arazileri kullanılamaz hale gelirken, 2018 yılında da çökmenin bir benzeri yaşanmış, 8 milyon balık ölmüştü.
Şebinkarahisar’da yaşanan çökme sonrasında Bursa’nın Yenişehir ilçesinde Kirazlıyayla Köyü’nde Meyra Madencilik’in çinko-kurşun-bakır zenginleştirme tesisine ait atık barajının da çökme riski taşıdığı gündemde. Bölgenin heyelan riski taşıdığının altını ısrarla çizen teknik bilirkişi raporları ve akademik odaların itirazlarına rağmen atık barajı yapımı halen devam ediyor.
Kirazlıyayla Köyü Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Nedim Kakaç, “Tesisin kurulacağı yer 1. sınıf heyelan bölgesi, 7 bilirkişi geldi, ‘Buraya bu tesis yapılamaz’ dedi. Aynı şey Giresun’da da vardı, Giresun’da çökmeler oldu. Şu anda atıklar içme sularına karıştı, o göletler kullanılamayacak. Birkaç yıl içinde bizim de başımıza gelmeyeceği ne malum. Bu atıklar Yenişehir Ovası’na ve içme sularına karıştığı zaman, bu yetkililer ne yapacak?” diyerek tepki gösterdi.
Nereden sulayacağız biberi, domatesi? Bir balya saman 30 lira!
Mera alanlarının maden şirketi tarafından talan edildiğini belirten bir başka Kirazlıyayla köylüsü zamlara da dikkat çekerek şunları söyledi: “Çocuklarımız Bursa’ya giderken taksilerinin arkaları dolu giderdi, şimdi ne yollayacağız. Ne enginar olacak ne ceviz olacak, sular gitti, gölet vardı Kamışlı Göl derdik, o kurudu, burada yukarıda vardı o da kurudu, çeşmeler vardı onlar kurudu. Nereden sulayacağız biberi, domatesi? Her gün zam her gün zam, yağ pahalılaştı, un pahalılaştı, hayvanlara da bakamıyoruz, hayvanları nerede güdeceğiz, bir çuval yem 200 lira, ne yiyecek hayvanlar, bir balya saman 30 lira.”
Kirazlıyayla köylülerinden Ahmet Karasu da “Raporlarda heyelan bölgesi olarak gözükmektedir, buraya atık havuzlarını yapacaklarını söylüyorlar. Burada herhangi bir patlama ya da sızmada atık nereye gidecek Yenişehir Ovası’na gidecek, yeraltı sularına karışacak, kendi verimli topraklarımızı kıraçlaştırıyoruz, verimsiz hale getiriyoruz.” diyerek köylerinden bir an önce bu tesisin kaldırılmasını istedi.
Cumhurbaşkanı Filistin’in yanında, Kirazlıyayla’nın da yanında olsun
Kirazlıyayla sakinlerinden biri de “Ben 76 yaşındayım, 35 sene burada çobanlık yaptım. Köyümüzün dibindeki meramıza geçişimiz kapandı, köyden çıkışımız kapandı. Heyelan bölgesi burası, zaten bir çatlak oldu, sıva yaptılar. İsrail Filistin’i işgal etti, Cumhurbaşkanımız biz Filistin’in yanındayız dedi, Lübnanlı şirket şimdi bizim topraklarımızı işgal ediyor, bizim de yanımızda olun.” dedi
Küresel ısınma ile her an her şey olabilir
Kirazlıyayla’da yürütülen mücadelenin teknik çalışmalarında yer alan Prof. Dr. Ertuğrul Aksoy ise yaşanacak bir çökmede yaşamın tehdit altında olduğuna dikkat çekti. Aksoy, “Kirazlıyayla’daki tesiste 3 milyon 780 bin metreküp ağır metal içeren atık herhangi bir çökme anında Sarıyer Deresi ile birlikte Yenişehir Ovası’na karışacak. Şebinkarahisar’da yaşanan bu çökme bizim Kirazlıyayla’daki karşı duruşumuzun ne kadar haklı olduğunu gösterdi. Özellikle Kirazlıyayla heyelan bölgesi olduğu için daha fazla risk taşıyor.” dedi.
Üretilen atığın 37 bin ton kurşun içerdiğini bunun yanı sıra ağır metallerle yüklü olduğunu belirten Aksoy, Yenişehir Ovası’na herhangi bir sızma olması durumunda bölgede tarımın, hayvancılığın ve yaşamın riske gireceğini ifade etti. Küresel ısınma ile birlikte beklenmedik sağanak yağışların heyelan riskini daha da arttıracağına dikkat çeken Aksoy, Kirazlıyayla’daki mücadelenin hem Bursa hem de Yenişehir için önemli olduğunu söyledi.
BursaMuhalif.com/Haber Merkezi
