Bursa’daki otomotiv tekelleri daha yoğun sömürüye hazır

Geçtiğimiz yılı rekor satış adetleri ile kapatan otomotiv patronları, 2025 yılında daha yoğun sömürüye hazırlandı. Türkiye’nin en büyük otomotiv fabrikalarında bu yıl gerçekleşecek toplu iş sözleşmesi görüşmeleri öncesinde işten atmalar arttı. Patronların hedefi daha az işçi ile daha çok üretim yapmak.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre otomotiv üretimi 2024 yılında yüzde 7 geriledi, aralıkta yüzde 3.6 arttı. Patronların 2025 yılı için büyüme hedeflerine göre otomotiv sanayisinde birçok işletmede daha az işçi daha çok üretim yapılacak. Eski işçilerin yerini alan yeni işçilerin düşük ücretlerle işbaşı yapmasıyla birlikte ortalama ücretler baskılandı.

2023 yılında pandemiden beri sürekli artış gösteren otomotiv sanayisinde toplam üretim 1.5 milyon araç seviyesine kadar ulaştı ve pandemi döneminin ardından en yüksek seviyesini gördü. 2024 yılında ise toplam üretim 1.4 milyon araç ile 2023 üretiminin 115 bin adet altında kaldı.

Yıl boyunca TOFAŞ, Ford, Türk Traktör ve TEMSA gibi işletmelerde yaşanan işten atmalar ve Ford ile Renault’da olduğu gibi “tasarruf” gerekçesiyle ısıtma ve işçi sağlığı ve iş güvenliği harcamalarının kısılması ve işçilere küçülmeye gidileceği söylemlerinin tekrarlanmasına rağmen aralık ayında üretim, 2023 aralık ayı üretimini geride bıraktı.

Renault üretim artırdı

Oyak Renault’da 2024 yılında 332 bin 500 adet üretim ile 2023 yılı üretimi 7 bin araç aşılmış oldu. Şirket Türkiye içi satışlarda 1. sırayı alırken ihracatını da 2023 yılına göre artırdı. 2024 yılı son ayında 2023’e göre 10 bin adet fazla araç üreten şirket geçtiğimiz hafta “tasarruf” adı altında işçilere eldiven vermeyi durdurmuş ısıtıcıları kapatmış yemek porsiyonlarını küçültmüştü.

TOFAŞ yeni yılda üretim artıracak

2024 yılında 1000’den fazla işçiyi “Maliyetleri düşürmek hedefiyle işten atan TOFAŞ, bazı modellerin üretimini durdurdu. Şirketin üretim adedi geçtiğimiz yıl, 2023’e göre 100 bin adet altında kaldı.

Stellantis bünyesinde farklı markalara üretim yapan fabrika, 2025 yılında Opel’in iki yeni ticari modelini de Bursa’da üretmeye başlayacak. Koç Holding-Stellantis ortaklı fabrikasında yatırımlarına devam edeceğini duyururken Avrupa’nın en büyük 4. otomotiv tekeli olan bu şirketin Türkiye operasyonlarını satın almak için başvuru gerçekleştirdi.