Ticaret Bakanlığı’nın otomobil piyasasını ‘düzenlemek’ için çıkardığı yönetmeliğe galerici esnafı tepkili. Galericiler, piyasanın kartelleştirildiğini savunurken, önümüzdeki hafta içerisinde yönetmeliğe itiraz edeceklerini söylüyor.
Otomobil fiyatlarının “fahiş” oranda artışına Ticaret Bakanlığı el atarak ‘yeni’ yönetmeliği hayata geçirdi. Yönetmeliğe göre ikinci el otomobil satışlarına 6 ay ve 6 bin kilometre kısıtlaması getirildi. Yani, ikinci el otomobil alan bir galeri 6 ay geçmeden elindeki aracın satışını yapamayacak.
Peki, yönetmeliğin detayları neler? Kısıtlama kimleri kapsıyor? Galericiler bakanlığın uygulamasını nasıl karşılıyor? Piyasa nasıl etkilenir? Bütün bu soruların cevabını Bursa Oto-Galericiler Odası Başkanı Hakan Yanık’a sorduk. Yanık, galerici esnafının kamuoyu önünde hedef haline getirildiğini anlatırken, piyasanın kartelleştirilmek istendiğine işaret etti.
‘Galericiler hedefe kondu’
Pandemiyle birlikte çip krizi sıfır araç arzında düşme trendine girdi. Talep artışıyla birlikte fiyatlar yukarı yönlü devam ediyor. Piyasada olmayan sıfır araç, tüketiciyi ikinci ele yönlendiriyor. Yine artan talep fiyatların ‘şişmesine’ neden oluyor. Önlenemez biçimde artan otomobil fiyatlarına karşı Ticaret Bakanlığı 1 Temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olmak kaydıyla bir dizi ‘önlem’ aldı. Ancak galerici esnafı uygulamaya alınan tedbire sitem ediyor. Bursa Oto-Galericiler Odası Başkanı Yanık, “birileri” diyerek piyasanın tekelleştiğini söyledi.
Oto alım-satım denildiğinde akla gelenlerin galericiler olduğunu sözlerine ekleyen Yanık, piyasayı yükseltenin galericiler olmadığını kaydediyor. Piyasada belirleyici olan bayilerin sektörde kurduğu hegemonyaya dikkati çeken Yanık, kendilerinin görüşüne başvurulmadığını ve sektör temsilcilerinin görmezden gelindiğini vurguladı. Yanık, vergi kontrol sisteminin çalıştırılması gerektiğini, kaçak, usulsüz alım-satım yapanların önüne geçilmesi gerektiğini belirtti. Vatandaşın kendi satışı dışında ticari amaçla satılmış milyonlarca otomobil olduğunu kaydeden Yanık, kimin araba sattığının ne kadara sattığının tespitinin zor olmadığını dile getirdi.
Kimler satabilir kimler satamaz?
İkinci eldeki fiyat yükselişinin önüne geçilmesi noktasında soru işaretleri barındıran Yanık, yönetmelikle ikinci el kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden şirket ve şahıs vergi levhalı galericilerin kısıtlandığını söyledi. İkinci el kara taşıtı ticaretiyle iştigal etmeyen kiralama şirketleri, turizm şirketleri, inşaat şirketleri vb. şirketler alım satım yapabilecek.
‘Stokçuluk tespit edilebilir’
İkinci eldeki fiyatların aşağı inmeyeceğini savunan Başkan Yanık, sıfır-ikinci el ayrımı yapılmaksızın tedbir alınması gerektiğini belirtti. Yetkili satış bayilerinin vatandaş dışında kimlere araç sattığına bakılması gerektiğini ekleyen Yanık, “kendi alt firmalarına yahut tanıdıkları turizm şirketlerine satıyor mu? Bunu incelesinler. Eğer galericiler sıfır araç stoku yapıyorsa neden gerekli işlemler yapılmıyor?” diye sordu.
‘Yönetmeliğe itiraz edeceğiz’
Cumhurbaşkanlığına ve Ticaret Bakanlığı’na itirazlarını önümüzdeki hafta içerisinde ileteceklerini anlatan Hakan Yanık, yönetmeliğin piyasada yeni bir karışıklık yaratacağını ve Türkiye ticaretine zarar vereceğini ileri sürdü.
Osman Çaklı