İlgiliHaberler
Bursa ikinci el pazarında esnaf, ticaretin durma noktasında olduğunu pazarlara ilginin kalmadığını ancak yine de fiyat artışının devam edeceğini söylüyor.
Otomotiv sektörünün kalbinin attığı şehirlerden biri olan Bursa’da bir ikinci el otomobil pazarındayız. Pazar, eski canlı günlerinden uzak bir görünüm sergiliyor. Önce pandeminin sonrasında da TL’deki değer kaybının etkisiyle ikinci el otomobil pazarı, alıcıdan çok satıcıya ev sahipliği yapıyor. Satıcılar, orta gelirlilerin üst seğmen sıfır araç alma şansı kalmadığını belirterek, pazardaki durgunluğun süreceğini düşünüyor.
Türkiye’nin otomotiv sanayiinde başkent olarak bilinen Bursa’da sıfır araç üretimine zaman zaman ara veriliyor. Arz düşüşü, ikinci el otomobil fiyatlarını etkiliyor. İkinci el otomotiv piyasasının nabzını tutan Bursa Oto-Galericileri Çarşısı’nın esnafı, ikinci el pazarının pandemi öncesi durumuyla, sonrasını ve gelecek tahminlerini anlatıyor. Otomobil alım satımı yapan esnafa göre, ikinci el piyasasında fiyatta düşüş olması zor, en iyi ihtimalle fiyatlar mevcut haliyle kalabilir.
Fiyat düşüşü olmayacak
Bursa’da sıfır ve ikinci el alım satım işi yapan Denizhan Topçu çip krizinin yarattığı sorunu anlatıyor: “Arzın azalmasıyla talebin karşılanamaması fiyatları yukarı tırmandırdı. Çip krizi üretimde azalmalara sebebiyet verdi fakat üreticiler de buna araçların donanımsal kimi özelliklerini azaltarak bir nebze de olsa çözüm buldu.” Topçu, Türkiye’nin yaşadığı ekonomik belirsizliğin ikinci el pazarına durgunluk getirdiğini söylüyor. Ticaretin genellikle esnaflar arasında, takas yöntemiyle gerçekleştiğine değiniyor ve ekliyor: “Binici eğer elinde araç var ise aracını satmadan takas yöntemini tercih ediyor. Bunun en büyük sebebi, yaklaşık bir senedir satıcı arabasını en üst fiyattan bile satmış olsa, aynı malı aynı fiyattan maalesef alamıyor.”
Online platformların etkisi
Oto pazarının kurulduğu, binlerce aracın geldiği yılların geride kaldığını sözlerine ekleyen Topçu, dikkati online platformlara çekiyor: “Son iki yıldır oto pazarlarında eskisi gibi güzel ticaretler gerçekleşmiyor. Binicinin ilgisi az, yoğunluğu genel olarak esnaf oluşturuyor. İnternet sayesinde insanlar ikinci el ve sıfır araç piyasasını takip edip alışverişlerini yapabiliyor.” Otomobillerin yatırım aracı olarak görülmeye başlandığını anlatan Topçu, üç yıl geriye giderek şunları söylüyor: “Otomobiller de yatırım aracı olarak değerlendirildiği için kullanıcılar segment fark etmeksizin ekonomik durumlarına göre model yılını yeni tutmaya çalışıyor. Şu an orta gelirli bir vatandaşın üst segment aracı sıfır olarak alma ihtimali yok. Ancak ikinci el az kullanılmış beş yaş üstü araçları tercih etmeye çalışıyorlar.”
Ticaret durdu
Oto-Galericiler Çarşısı’nda esnaf olan Yakup Keleş, yaklaşık 20 yıldır sektörün içerisinde. Keleş, yakın dönemde dolara yapılan müdahale sonrasında işlerinin bıçak gibi kesildiğini söylüyor. Keleş dört yıl geriye gidiyor, yani pandemi öncesine… O dönem 60-70 bin TL bandında olan orta segment bir aracın şu an 300 bin TL’den fazla olduğunu söylüyor ve insanların alım gücünün araç almaya yetmediğini belirtiyor.
Pandemi öncesi ve dövizin TL arasındaki makasın daha dar olduğu dönemde Keleş, ayda 10 otomobil satabiliyordu. Bu kimi zaman 15 araç da olabiliyordu. 2022’nin başından itibaren bir ayda iki araç satılırsa “iyi” karşılanıyor. Fiyatlardan dolayı açık oto pazarlarında insan görmenin zorlaştığını sözlerine ekleyen Keleş, oto pazarlarının esnaftan oluştuğunu söylüyor. Ancak kendilerinin iki yıldır pazara gitmediğini vurguluyor.
Artış sürecek
Bursa’daki bu durgunluğun Türkiye’deki resmi gösterdiğini savunan Keleş, bunu Türkiye’nin ikinci el pazarında Bursa’nın ilk üç içerisinde yer almasından kaynakladığını dile getiriyor. Fiyatlardaki artışın devam edeceğini savunan Keleş, yüzde 10 düzeyinde bir artışın kısa sürede olacağını öngörüyor. Keleş, esnafın kışın geri çektiği fiyatların yaz dönemiyle tekrar artıracağını kaydediyor.
Osman Çaklı
