Kış aylarına girdiğimiz bu dönemde havaların soğumasıyla el yapımı yün yorganlara ilgi arttı.
Bursa’da Fomara’da senelerdir yorgancılık yapan Mehmet Uzun, elyaf yorganların bilhassa solunum yolları rahatsızlığı olanlara zarar vermesi üzerine yün yorganların yeniden rağbet görmeye başladığını söyledi. Uzun, “Fabrikalarda üretilen şeylerin hepsi silikon. Silikon elyaf hastalık yapıyor. Herkes doğala, el emeğine dönüş yaptı” dedi.
1980 yılında İstanbul’da çıraklık yaparak bu mesleğe başladığını belirten Mehmet Uzun, “İşlerimiz iyi, ama usta sıkıntısı çekiyoruz. Yeni yetişen olmadığı için muztaribiz. Talep çok, ancak el sanatlarına ilgi azaldı. Çünkü yetişen yok yapmak isteyen yok. Çırak gelip de ben bu sanatı öğreneyim demiyor şimdi ki çocuklar daha kolay işlerle ilgileniyor. Büyükler tarafından da teşvik olmayınca yetişen olmuyor artık zaman geçiyor biz de yoruluyoruz ve yeri geldiği zaman yetişemiyoruz” dedi.
Emeğinin karşılığı alınmayınca, yeni ustalar da yetişmiyor
Fiyatların 150 liradan başladığını söyleyen Uzun, “Bugün bir yorgan diktirdiğin zaman bunu 15-20 sene kullanabiliyorsun. İnsanlardan 150 lira istediğimizde çok geliyor, ama o yorgan öyle kolay meydana gelmiyor. Bir sürü aşamadan geçiyor. Yıllarca kullanılan bir ürün. Gidiyorsun mağazalardan alıyorsun, bir sürü para ödüyorsun. El sanatları bu yüzden gelişmiyor. Emeğinin karşılığı alınmayınca, yeni ustalar da yetişmiyor. Eskiden Halk Eğitim kursları vardı; ablalarımız, kardeşlerimiz gidip öğrenirlerdi. Artık maalesef onlar da yok” ifadelerini kullandı.
İstanbul, Ankara ve İzmir’den bile müşteri olduğunu dile getiren Uzun, “Çünkü artık yapan yok, olanlar da artık belli bir yaşa geliyor. Belli bir yaştan sonra bu işi yapmak kolay değil. Ben bile artık yoruluyorum, kaç yıldan beri çabalıyoruz, meslekten yana sıkıntı yok. Ama yetişen olmadığı için problem oluyor. Kalfalık yaparken günde 4 tane yorgan dikebilirdim. Şimdi ancak bir tane dikebiliyorum. Başka bazı motif yorganlar var. 2 günde biter, bazıları 3-4 günde biter. Ama artık kimse o modelleri istemiyor. Genelde nevresime koyup kullanmak için yün ve pamuk olan ince, doğal yorganlar tercih ediliyor” dedi.
Çeyizlik ürünlere rağbet azaldı
Çeyizlerde eskiye göre rağbet olmadığını belirten Uzun, “Eskiden müşteriler çeyiz 5-10 tane yorgan diktirirdi. Şimdi 1-2 tane nevresimde kullanmaya diktiriyorlar. Bu yorgan o kadar kolay meydana gelmiyor, yünü kabartıyorsun, makinede uğraşıp hazırlıyorsun. Artık herkeste telefon, internet var. Kim uğraşacak bunlarla? İnsanlar artık her şey kolay olsun istiyor” dedi.
İHA